Vikipedi
Kitâbu'l Asl ( Arapça: الأصل) veya el-Mebsut, Ebu Hanife'nin öğrencilerinden Şeybanî tarafından yazılan ve Hanefi mezhebinin esaslarını belirleyen Zahirü’r Rivaye denilen altı kitaptan birisidir.
Kitap, yazarın ilk ve en hacimli eseridir. Genel olarak Ebu Hanife'nin fıkhî görüşlerini yansıtan eserde ayrıca kendisinin, Ebu Yusuf'un ve İbn Ebi Leylâ'nın muhalif olduğu görüşler de yer almaktadır. Kitap bizzat eş-Şeybani tarafından yazılmamakla birlikte, Şeybani tarafından öğrencilerine dikte ettirilmiş ve onlardan rivayet halinde gelmiştir. Bu rivayetlerden en ünlüsü ve basıma esas olanı Ebu Süleyman el-Cüzcanî'nin rivayetidir.
Kitaba dair pek çok şerh yazılmıştır ki en ünlüleri Abdülaziz el-Halvânî, Ebu Bekir Haherzâde ve Serahsî'nin hepsi de 'el-Mebsut' adını taşıyan şerhleridir. Kütüphanelerde el yazması nüshaları bulunan kitap Şefik Şehâte tarafından 1954'de Kahire'de, Ebu'l Vefa el-Efganî tarafından da Haydarabad'da yayınlanmıştır. Yine eserin tamamı 5 cilt olarak Karaçi'de basılmıştır.
Kitap birbirinden bağımsız yirmi bölümden oluşmaktadır. Eserin bir şerhi olan Serahsî'nin 'el Mebsut' adlı eseri Türkçe olarak yayınlanmıştır.
Hakkında yazılan kitaplar[ değiştir]- İmam Muhammed b. Hasan eş-Şeybani'nin Kitabü'l-Asl Adlı Eserinin Tanıtımı ve Fıkıh Usulü Açısından Tahlili, Mehmet Boynukalın, Ocak Yayınları, İstanbul, 2009