Vikipedi
Mangala, bir Türk zeka oyunu olan Köçürme; dünyadaki yaygın adıyla Mankala oyunudur. Gaziantep, Urfa, Hatay gibi illede oynanan Köçürme oyununun adıdır. Türkiye'de son yıllarda türetilen Köçürme oyunu Mangala adıyla piyasaya sürülmüştür. Irak'ta oynanan Halusa, Filistin'de oynanan El-mankala ve bir Baltık Alman oyunu olan Bohnenspiel ile çok benzerlik gösterir. Mısır'daki bedeviler arasında oynanan kuralları büyük ölçüde farklı olan Mangala isimli bir başka bir oyun da bulunmaktadır.Arslan Küçükyıldız, Türk Zekâ Oyunları-1; Köçürme-Mangala. Ankara. Delta Kültür Yayınevi, 2016, 304 sf.
16. yüzyıldan başlayarak Türk minyatürlerinde mangalaya ait tasvirler yer almıştır. Metin And'a göre bu oyun mankala oyunlarından bahseden ilk eserlerden olan Binbir Gece Masalları'nda anlatılan (15. gece) mankala ile doğrudan ilişkili olabilir. Batılı kaynaklarda ise mangaladan ilk kez 1694'te İngiliz oryantalist Thomas Hyde'nin çalısmasında bahsedilmiştir.T. Hyde, De Ludis Orientalibus, 1694, Oxford (İngiltere), p. 226-232. Jean Antoine Guer'in 1747 yılında Paris'te yayımlanan Moeurs et Usages des Turcs (Türkler'in Gelenek ve Alışkanlıkları) isimli eserinde, oyundan Mangola olarak bahsedilmektedir. İngilitere'de 1860 başlarında Mangola yeni bir oyun olarak tanıtılmış ve Jaques şirketi tarafından yayımlanmıştır.
Bugün Türkiye'de klasik mangala oyun kuralları bilinmek ile birlikte Güneydoğu Anadolu'da Gaziantep gibi bölgelerde oynanan aynı isimdeki oyun daha çok Suriye kökenli La'b Mecnuni (Mecnun Oyunu) ile benzerlik gösterir. Ayrıca Anadolu'da oynana farklı mankala türevleri de bulunmaktadır: Erzurum'daki Pıç, Safranbolu'daki Altıev, Ilgın'daki Meneli Taş, vb.
"mangala" kelimesinin kullanım örnekleri.
Çocuklarımız, temel derslere ve aktivitelere yönelik eğitimlerin yanı sıra mangala, jenga, kelimelik, abalone ve trafik oyunları gibi mantıksal gelişimi destekleyen oyunları da öğreniyorlar.
Bu yılki zeka oyunları olimpiyatında 120 öğrenci Koridor, katamino, mangala, Renkli Bardak, Küre Çiz, Abalone ve Tangram dalında mücadele etti.
Satranç, mangala, jenga, rubrik race, reversi, abalone gibi akıl ve zeka geliştiren oyunları oynayan çocuklar, hem düşünme yetisini geliştirdi hem de keyifli vakit geçirerek doyasıya eğlendi.
Mangala 12 -14 Yaş arasında ise İzmir’den Helin Balcı 1’inci, Balıkesir’den Tarık Yaylalı 2’inci İstanbul’dan Yusuf Evin 3’üncü, Ankara’dan Yağmur Asmaz 4’üncü oldu.
Festival artık unutulmaya yüz tutmuş sek sek, çember, gıç gıç, topaç, mangala, ip atlama, birdir bir gibi birçok oyunların büyükler ve çocuklar tarafından oynanması ile devam etti.
Şüpheli Aysel K'nin ifadesine de yer verilen iddianamede, Ankara'dan gelen kız kardeşini ve diğer yakınlarını mangala davet ettiğini, bahçede mangal için odun toplarken poşet içerisinde bir bitki gördüğünü, geçen seneden kalmış kekik olduğunu düşünerek bitkiyi mutfağına götürdüğünü, sonra bununla et terbiye ettiklerini, pişen etleri yedikten sonra kendisi de dahil herkesin rahatsızlandığını söylediği aktarıldı.