Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, teknik Tahta, maden, beton vb. sert maddeler
üzerinde delik açmaya yarayan alet, delik açma aleti,
delgi
Ağaçişleri Terimleri Sözlüğü
bk. delgi.
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
Cımbız.
Vikipedi
Matkap; temel olarak delik delme, ek olarak havşa açma işlemleri için kullanılan, iki kesme kenarına sahip bir kesici takım türüdür. Delik delme operasyonu esnasında oluşan talaş, helisel kanallar vasıtasıyla dışarı atılır.
Havşa matkapları, delme operasyonu sonrasında oluşan çapakların alınması, deliğin keskin kenarlarının yumuşatılması (pah kırarak) ve cıvata gibi bağlantı elemanlarının başlarının gömüleceği yuvaların (silindirik veya konik havşaların) açılması amacıyla kullanılır. Yine de havşa açma işlemi için kullanılan kesici takımlar genellikle ikiden çok kesme kenarına sahip takımlardır ve bunları matkap yerine silindirik havşa takımı veya konik havşa takımı olarak nitelendirmek, bunları freze çakıları olarak düşünmek daha uygundur.
Matkap, halk arasında genellikle "matkap ucu" olarak anılmakta, "matkap" denildiği zaman genellikle gerçek adı "breyz" olan makine ifade edilmektedir. Teknik olarak "matkap ucu", matkabın, aralarında genellikle 118 derecelik açı olan iki kesme kenarının bulunduğu uç kısmını ("sivri" kısmını) ifade etmektedir.
Matkap takımları kullanılarak delme/havşa açma operasyonlarının yapıldığı tezgaha "matkap tezgahı" denir. Breyz ise günümüzde hemen hepsi elektrik motorlu, tabanca şeklinde, ucunda bir mandren bulunan el aleti/makinesidir. Matkap, mandrene sıkıştırılarak kullanılır. "Ev tipi" denilebilecek breyzlerin mandrenlerine genellikle en fazla 13 mm çapındaki matkaplar bağlanabilmektedir.
"matkap" kelimesinin kullanım örnekleri.
El yapımı bomba ele geçirildi Polis operasyonda 1 adet el yapımı (EYP) bomba, 6 adet parçalı halde kuru sıkı tabanca gövdesi, 7 adet tabanca sürgüsü, 7 adet çeşitli şarjör, 4 adet tabanca, metal kabza parçası, 16 adet plastik kabza, 16 adet çeşitli boylarda tabanca yayı, 84 parça çeşitli tabancalara ait namlu, tetik, horoz, emniyet cıvata parçası, 5 adet mengene, 6 adet matkap başlığı, 7 adet çeşitli ebatlarda pense, 7 adet çeşitli ebatlarda tornavida, 1 adet çekiş, plastik kutu içerisinde matkap, alyan gibi malzemeler, 3 adet 218 bin liralık senet, 5 adet tabanca, 3 adet pompalı tüfek, 18 adet av tüfeği mermisi, 1 adet elektro şok cihazı, 1 adet sustalı tabir edilen bıçak, 1 adet sallama tabir edilen bıçak ve çok sayıda silah yapımında kullanılan silah parçaları ele geçirildi.
Yapılan operasyonda 6 adet namlu kısmı açılmış kuru sıkıdan çevirme tabanca, 12 adet metal renkli bilye atar fişeği, 10 adet dolu fişek, 3 adet dolu tüfek kartuşu, 8 adet tabanca şarjörü, 4 adet icra yayı, 1 adet şarjör yayı, 4 adet tabanca kabzası, 1 adet tabanca sürgüsü, 1 adet metal kesmeye yarayan spiral taşı, 2 adet çeşitli uzunlukta namlu yapımında kullanılmak üzere hazırlanmış çelik boru, 2 adet matkap, 3 adet pense, 1 adet spiral, 10 adet değişik ebatlarda tornavida, 2 adet mengene, 2 adet çelik eğe, 3 adet anahtar, 1 adet anahtar takımı, 1 adet alyan anahtar, 1 adet yıldız anahtar, çok sayıda bilye, çok sayıda tabancalara ait parçalar ele geçirildi.
Operasyonda polis 1 adet el yapımı (EYP) bomba, 6 adet parçalı halde kurusıkı tabanca gövdesi, 7 adet tabanca sürgüsü, 7 adet çeşitli şarjör, 4 adet tabanca, metal kabza parçası, 16 adet plastik kabza, 16 adet çeşitli boylarda tabanca yayı, 84 parça çeşitli tabancalara ait namlu, tetik, horoz, emniyet cıvata parçası, 5 adet mengene, 6 adet matkap başlığı, 7 adet çeşitli ebatlarda pense, 7 adet çeşitli ebatlarda tornavida, 1 adet çekiş, plastik kutu içerisinde matkap, alyan gibi malzemeler, 3 adet 218 bin liralık senet, 5 adet tabanca, 3 adet pompalı tüfek, 18 adet av tüfeği mermisi, 1 adet elektro şok cihazı, 1 adet sustalı tabir edilen bıçak, 1 adet sallama tabir edilen bıçak ve çok sayıda silah yapımında kullanılan silah parçaları bulmuştu.
Yapılan aramada, 1 altın bileklik, 1 taşlı kolye, 2 kol saati ile şüpheliye ait araçlardaki maymuncuk aparatı, plastik kart, su ısıtıcısı içine gizlenmiş 22 bilyeli maymuncuk, 3 matkap ve 1 el fenerine el konuldu.
Uçuş performansında dalıcı olarak adlandırılan Arap ve İsli türleri, gökyüzünde belli yüksekliğe çıktıktan sonra adeta bir matkap gibi yere doğru dalış yapıyor.
Edinilen bilgilere göre, hırdavatçı dükkanına giren 3 kişi, dükkanda bulunan matkap ve beton delicileri kucaklarına alarak dışarıdaki arabalarına taşıdılar.
Aramada ev ve iş yerlerinden çalındığını belirlenen, 13 çapa motoru, 10 odun kesme motoru, 2 güneş paneli, 2 televizyon, bilgisayar, 2 av tüfeği, kamera, dedektör, 10 matkap, 2 kanyak makinesi, projektör, 4 akü, 30 tamir seti ile çok sayıda malzeme ele geçirildi.
Operasyonda definecilerin yanlarında getirdiği kazma, kürek, levye, balyoz, detektör, murç, matkap, calaska sistemi, 10 adet dinamit lokumu, 1 hafif ticari araç ve 1 adet kazıcı yükleyiciye el konuldu.
Şahıslar ile birlikte olayda kullandıkları 2 adet darbeli matkap, 1 adet spiral ve 2 adet kurbacık ele geçirildi.
Rezidansta yapılan aramalarda zanlıların soygunda kullandıkları 2 adet darbeli matkap, 1 adet spiral ve 2 adet kurbağacık ele geçirildi.
Operasyonda, mezarlıktaki kaçak kazıda kullanılan kazma, kürek, manivela demiri, hilti, matkap, jeneratör, dedektör, yer ve yön tespit cihazı ele geçirildi.
Aramada evin zemin kısmında bulunan ve silah ve mühimmat imalathanesi olarak kullanılan sığınak içerisinde, 15 adet 9 mm çapında tabanca, 1 adet mavzer piyade tüfeği, 4 adet av tüfeği, 3 adet havalı tüfek, 3 adet silah üstü dürbün, 128 adet tabanca fişeği, 40 adet Mavzer Piyade tüfeği fişeği, 1 adet torna makinesi, 180 adet tabanca yedek parçası, 11 adet tabanca şarjörü, 130 adet tabanca boş kovanı, 13 adet av tüfeği kartuşu, 20 adet harbi ve 2 adet av fişeği kütüklüğü ile çok miktarda silah ve mühimmat imalında kullanılan mengene, metal cetvel, matkap, vidalama aleti, testere, zımpara kağıdı, boya, matkap ucu, yapıştırıcı, kelepçe, çekiç, tornavida ele geçirildi.
Düzenlenen baskında 1 adet tezgah üstü matkap, 1 adet 9 milimetre çapında ruhsatsız tabanca, 1 adet kuru sıkı tabanca, 3 adet kesik tabanca namlusu, 9 adet 7.
Operasyonda, kaçak olduğu belirlenen 686 benzin otomatik takımı, 2 bin 450 benzin hortumu, 250 mililitrelik 24 bidon benzin yağı, 40 buji takımı, 15 matkap, 190 kilogram çay ve 256 kilogram fıstık ele geçirildi, bir kişi gözaltına alındı.
Operasyonda cephanelik çıktı Eş zamanlı yapılan operasyonda, 10 adet kurusıkıdan bozma tabanca, 7 adet kurusıkı tabanca ve bu tabancalara ait 7 adet şarjör, 2 adet demonte kurusıkı tabanca, 14 adet sürgü kapak takımı, 2 adet yiv ve setleri bulunan namlu, 18 adet değişik çaplarda boş şarjör, 7 adet matkap ucu, 3 adet murç tabir edilen namlu açmada kullanıldığı değerlendirilen metal çubuk, 1 adet tabanca namlularını açmaya yarayan torna makinası, 1 adet tabanca namlusuna yiv ve set açmak amacı ile kullanılan el ile çevrilen mekanizma, 95 adet 6.