Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Kendisini seyredenleri güldüren ve eğlendiren,
acayip kılıklı, yüzü aşırı ve komik biçimde boyalı oyuncu
Vikipedi
Palyaço, İtalyanca (Pagliaccio) kökenli bir sözcük olup, Türk Dil Kurumuna göre tanımı; "Kendisini seyredenleri güldüren ve eğlendiren, acayip kılıklı, yüzü aşırı ve komik biçimde boyalı oyuncu" şeklindedir.
İlk görülüşü MÖ 1600'lere dayanan palyaçoluk, bugün dünyanın birçok yerinde bir sanat dalı olarak algılanmakta olup, eğlence ve çocuk kavramlarıyla birlikte anılmaktadır. Bazı kaynaklara göre 18. yüzyıla kadar saraylarda palyaço (ya da soytarı) bulundurulması geleneği sürdürülmüştür.
Palyaçolar, grotesk görünümüyle kişiliklendirilmiş, komik tipli sanatçılardır. Bunu sağlamak için, renkli ve abartılı peruklar, değişik biçemde makyajlar, olağandışı büyük ayakkabılar ve garip kostümler kullanılır. Amerikalı sosyolog Peter Berger, bu konuyla ilgili olarak; "Bu maskaralık ve şaklabanlıkların, din ve sihir gibi, insan topluluğunun bazı derin ihtiyaçlarını yerine getirmesi mantıklı görünüyor." demektedir.http://books.google.co.uk/books?id=3bzB9Qk9emIC&client=firefox-a Bu nedenle palyaçoluk, fiziksel performans gerektiren eğitimin bir parçası olarak kabul edilmektedir. İlk palyaçoluk türlerine Antik Yunanistan'da, İtalyan Sokak tiyatrosunda ( Commedia dell'Arte), Fransız kökenli pandomim ve Japon Kabuki geleneklerinde ve Avrupa'da rastlanmaktadır. Türkiye tarihinde de Osmanlı'da padişahı eğlendiren "dalkavuk" vb. kişilikler görülür.
Genel olarak çalışma alanları sirkler olan palyaçolar, bunun dışında sokaklarda, özel toplantılar, davetler, eğlence ve parti vb. oluşumlarda, şirket tanıtımlarında etkinlik gösterirler. İtalya'da "Arlecchino" ( Harlequin) karakteri, aşk nedeniyle başı dertten kurtulmayan bir uşak rolüyle ün kazanmıştır. İngiltere'de William Kempe ve Robert Armin ile belirginleşen palyaçoluk sanatı, Almanya ve Fransa'da farklı şekillerde belirginleşmişse de (Fransa'da kaba ve budala Pedrelino gibi), genel olarak biçimsel değişiklik göstermemiştir. İngiltere'de doğarak ünlenen "Şarlo" tiplemesinin ünlü oyuncusu Charlie Chaplin ise, önce Avrupa'ya, sonra da dünyaya yayılan ünüyle unutulmaz bir karakter oluşturmuştur.http://www.charliechaplin.com/
Dayak yemek, düşmek, ıslanmak, şaşırmak, komik hareketler yapmak palyaçoların doğasında vardır, sıradan olaylardır. Gösterileri genellikle 5-10 dakika sürer. Sirklerde ise ara gösteriler için 1-3 dakika süreyle geçiş oyunları sergilerler.
"palyaço" kelimesinin kullanım örnekleri.
Çocuklar, Esenyurt Belediyesi tarafından alana kurulan şişme oyun parkları, masal kahramanları, palyaço, balonlar ve yüz boyama gibi etkinliklerle, aileler ise Koliva ve Erkam Aydar konseriyle eğlenceye doydu.
Gökkuşağının Altında oyununu seyirciye sunacak olan oyuncular ise palyaço rolünde Fırat Onu Deniz, Müzisyen Birke Muratal, Balerin Nilay Kara, Sihirbaz Vedat Akbulut ve Tiyatro Patronu rolünde ise Kartal Türkoğlu sahne alıyor.
Etkinlikte Karagöz ve Hacivat gösterisi dışında çocuklara özel Ateşbaz Gösterisi, Palyaço şov, Pala Remzi ve Bitirim Hüsnü gibi Ramazan gösterileri de yapıldı.
Yeşilyurt Belediye Tiyatro grubu oyuncularının palyaço gösterisi ile renk kattığı etkinlikte yüzlerini farklı resimlerle boyayan çocuklar ip atladılar, develeme çevirdiler, uçurtma uçurdular.
Düzenlenen etkinlikte 112 personeli, çocukları eğlendirmek için palyaço oldu.
Palyaço kıyafeti giyen 112 Acil Servis personeli, hediyeler dağıttığı çocukları eğlendirmek için gösteri yaptı.
Yetimlerin savaşın kasvetli havasından uzaklaştırılmaları amacıyla yarışmalar, palyaço gösterileri düzenlenerek, çeşitli hediyeler verildi.
Palyaço ve midilli atının da yer alacağı şenlikte çocuklar, geçmişte akranlarının oynadığı bilyalı, topaç, yoyo, ip atlama, bilye, çember, masa langırtı ve gıncırlak oyunlarını tanıma fırsatı bulacak.
Masal okuma, yapboz oynama, palyaço gösterileri ve müzikli oyunlarla çocuklarla güzel vakit geçiriyoruz.
Lösemili çocukları sevindirebilmek için palyaço ve benzeri etkinlikler düzenliyoruz.