Vikipedi
Iatrogenesis ( Grekçe "şifacı tarafından meydana getirilen"), sağlık meslek mensupları gibi hareket eden ya da sağlık için yararlı olduğunu savunduğu ürün veya hizmet tanıtımı üstlenen bir veya daha fazla kişinin herhangi bir faaliyetinden kaynaklanan, etkilenen kişide desteklemeyen etkiler oluşturan olgulardır. http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/Iatrogenesis http://www.merriam-webster.com/medical/iatrogenesis https://books.google.com/books?id=kUkjRSyWNmYC&lpg=PA1967&ots=CgSaTqCIqN&dq=Dorland%20Medical%20dictionary%20iatrogen&pg=PA1967#v=onepage&q=Dorland%20Medical%20dictionary%20iatrogen&f=false https://books.google.com/books?id=QfiLuC7a47sC&lpg=PA55&ots=mVTRpfWLit&dq=Dorland%20Medical%20dictionary%20iatrogen&pg=PA55#v=onepage&q=Dorland%20Medical%20dictionary%20iatrogen&f=false https://books.google.com/books?id=ByFhcDveoK0C&lpg=PA336&ots=QffM5d1dxp&dq=Dorland%20Medical%20dictionary%20iatrogen&pg=PA336#v=onepage&q=Dorland%20Medical%20dictionary%20iatrogen&f=false http://www.encyclopedia.com/doc/1O88-iatrogenesis.html
Açıkça tanımlanmış ve kolayca tanınan bazı iyatrıjenik etkier, cerrahi bir prosedürü izleyen komplikasyonlar (örneğin: Meme kanseri ameliyatı sonucunda lenf ödemi). Karmaşık ilaç etkileşimleri gibi daha az belirgin olanları tanımlamak için kapsamlı soruşturma gerekebilir.
Bazen Jacobs JP, Benavidez OJ, Bacha EA, Walters HL, Jacobs ML (December 2008). 'olumlu ya da olumsuz olsun' 'tüm sağlık hizmetleri sunum ekibinin yol açtığı olayları' tanımlamak için 'iatrojenez' terimi kullanımı savunulur. En geniş anlamda ise yan etkiler veya istenmeyen etkileri tanımlamak için kullanılır.
İatrogenez içeren vakalar:
- Muhtemel ilaç etkileşimlerinin yan etkileri
- Şans
- Tıbbi hata
- Taksir
- İncelemesiz tıbbi alet tasarımı
- Tıbbi prosedürler veya tedaviler ile ilgili hekim ya da tedavi sağlayıcının endişe ve sıkıntıları.
- Kar amaçlı gereksiz tedavi
Yan etkilerin aksine iyatrojenik olaylar her zaman zararlı değillerdir Örneğin, ameliyat nedeniyle oluşturulan bir yara uygunsuz bakımı temsil etmez ve sıkıntı vermeyebilir, bu duruma iyatrojenik etki denir.
Hastalarda zarara yol açabilen profesyoneller; hekimler, eczacılar, hemşireler, diş hekimleri, psikologlar, terapistler ve tamamlayıcı ve alternatif tıp tedavileri yapan kişiler olabilir
Dünya çapında 1994'te 94,000 kişinin 2013 yılında 142,000 kişinin tıbbi tedavinin yan etkileri sonucu öldüğü tahmin edilmektedir.GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014).