Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, tıp (***) Abartılı gurur, kuşku, sanrı,
güvensizlik ve bencillikle belli olan bir ruh hastalığı
"Herkes birbirini kuşkuyla süzüyor. Toplumsal bir paranoya yaşıyoruz bugün." - T. Uyar
Vikipedi
Paranoya, aşırı endişe veya korkuyla karakterize edilen, sıkça mantıksız kuruntularla bilinen bir rahatsızlıktır. Kelime Yunanca'da, "παράνοια" (paranous) "düpedüz delilik" anlamına gelir (para = dışarda; nous = akıl, aklını kaçırma) ve terim geçmişte kuruntu, delirme durumlarını ifade etmek için kullanılmıştır.
Paranoya çoğu zaman şizofreni gibi psikotik hastalıklarla iç içedir. Bununla birlikte seyrek olarak, paranoyak kişilik bozukluğu gibi, psikotik olmayan, diğer durumlarda da gözlenebilir.
Paranoya, bireyin herhangi bir olay karşısında olayın oluşumundan farklı olarak gelişebileceğini kendi içerisinde canlandırma yolu ile öne sürdüğü ve sınırsız sayıda çeşitlendirebileceği hayal ürünlerinin tümüdür.
Halk arasında, paranoya deyimi, genellikle bir şahsın, çevresindekiler hakkında aşırı şüpheciliğini tanımlamak için kullanılır. Böyle bir kişiye yapılan tavsiyeler, iyi niyetli bile olsa, o kişi tarafından kötü niyetle yapılmış olarak algılanır. Başkalarının kendisi hakkında komplo yaptığı kuruntusuna kapılabilir, kendilerine veya mülklerine karşı bir tehdit olduğu endişesi içine düşer. Bu düşünceler, o şahısa büyük rahatsızlık verir. Çevresindekiler de, bu durumdan rahatsız olur. Paranoya deyim yerindeyse kişiye hiç ummadığı anda devamlı süregen rahatsızlık vererek kuruntularının gerçekleşecegi düşüncesiyle her daim sıkıntı yaşatır
Paranoya, konusu 2004 yılında Joseph Finder tarafından yazılmış olan aynı isimli romandan Barry L. Levy ve Jason Dean Hall tarafından uyarlanmış bir senaryo ile filme alınan, yönetmenliğini Robert Luketic'in yaptığı 2013 ABD yapımı gerilim filmidir. Filmin başrolünde Liam Hemsworth, Gary Oldman, Amber Heard ve Harrison Ford rol almaktadırlar.
Amerika Birleşik Devletleri'nde 16 Ağustos 2013, Türkiye'de ise 18 Ekim 2013 tarihinde vizyona giren film, yoğun eleştirilere uğradı ve ticari bir başarısızlıkla sonuçlandı. Filmin ana çekimlerine 2012 yılı Temmuz ayında Philadelphia'da başlanıldı. 2012 yılı Kasım ayında ise aynı yerde daha yoğun çekimlere devam edildi. Filmin ilk fragmanı ise 6 Haziran 2013 tarihinde yayınlandı.
"paranoya" kelimesinin kullanım örnekleri.
Burun ve yanak üzerinde kelebek döküntüsü, cilt döküntüleri üzerinde güneşe maruz vücudun bölümleri, ağız veya burunda yaralar, ağrılı ya da şişmiş eklemler, ateş, kilo kaybı, saç dökülmesi, yorgunluk, derin nefes çekerken göğüs ağrısı, solmuş mor parmaklar, karın ağrısı, böbrek iltihabı baş ağrısı, paranoya, şizofreni, halüsinasyonlar, depresyon, bellek sorunları, nöbetler, kan pıhtıları gibi daha birçok belirtileri vardır.
Yani toplum üzerinde ya şöyle olursa, ya böyle olursa diye bir paranoya oluşturmak yerine bir eleştiri gözüyle bakabilmek, olayları bir eleştiri zemininde değerlendirebilmek, beynimizi hipnotik bir zeminden çıkarıp olayları görerek değerlendirmek başka bir şeydir, topluma bir vehim püskürterek veya enjekte ederek bir paranoya hali çıkarmak başka bir şeydir.